‘In drie op de vijf kerken zitten op zondagochtend minder mensen dan voor de coronatijd. Die terugloop raakt alle kerken, van vrijzinnig tot zeer orthodox. De dertigers worden het meest gemist.’ Dit concludeert het Nederlands Dagblad vandaag uit een eigen onderzoek onder vrijwel alle christelijke kerkgemeenschappen in Nederland. Ruim 750 vertegenwoordigers van lokale gemeenten en parochies vulden daarvoor een vragenlijst in.
De krant schrijft dat het 15 maart precies drie jaar geleden is dat de kerken in Nederland hun deuren moesten sluiten vanwege het oprukkende coronavirus. ‘Veel respondenten schatten de afname van het kerkbezoek in hun gemeente of parochie ergens tussen de 10 en de 25 procent. Maar zeker één op de tien kerken mist op zondagochtend meer dan een kwart van de voormalige kerkgangers.’ Er is sprake van een versnelling van de kerkverlating sinds corona, zo is de conclusie.
Secularisatie deel van de verklaring
Uit het onderzoek blijkt dat dertigers het meest wegblijven sinds de coronapandemie. Ook twintigers, tieners en 65-plussers komen relatief minder terug. De krant citeert Johan Roeland verbonden aan de Vrije Universiteit, die stelt dat secularisatie slechts een deel is van de verklaring voor het wegblijven van twintigers en dertigers. ‘Het is ook mogelijk dat zij alternatieven hebben gevonden. Deze groepen waren namelijk al meer ontvankelijk voor religieuze bronnen buiten de lokale gemeenschap, zoals vormen van online religie. Ook hier geldt dat corona culturele ontwikkelingen heeft versterkt, die al gaande waren.’
Meer kijkers
Tegenover de afname van fysieke kerkgangers staat de toename van online kijkers. De krant schrijft: ‘Tellen gemeenten hun fysieke kerkgangers en online kijkers bij elkaar op, dan ontstaat een totaal ander beeld over de terugloop. In een minderheid van de gemeenten is dan sprake van afname (ruim een kwart), terwijl in de rest van de gemeenten het aantal volgers van de diensten gelijk blijft of zelfs groeit. Dat laatste is bij 36 procent het geval. Maar gemeenten hebben amper zicht op wie dan die online kijkers zijn, en hoe intensief en lang zij de stream bekijken.’